Klimatyczna ruletka: jak globalne ocieplenie zmienia reguły gry na giełdzie

Pamiętasz letnie upały w 2022 roku, gdy temperatura w Polsce przekroczyła 38°C? Podczas gdy większość narzekała na klimatyzację w biurach, inwestorzy obserwowali kursy akcji firm chłodniczych – niektóre zyskały wtedy nawet 25% w ciągu zaledwie dwóch miesięcy. To nie przypadek, tylko nowa rzeczywistość rynkowa, w której anomalie pogodowe stały się czynnikiem fundamentalnym w wycenach spółek.

Pogoda jako nowy wskaźnik makroekonomiczny

Jeszcze 10 lat temu analitycy patrzyli głównie na PKB, stopy procentowe czy wyniki finansowe. Dziś do tego zestawu dochodzą:

• Średnie temperatury w regionach operacyjnych spółki
• Dostępność wody w miejscach produkcji
• Ryzyko powodziowe dla zakładów przemysłowych
• Koszty ubezpieczeń od zdarzeń klimatycznych

Przykład? Hiszpański gigant turystyczny Meliá Hotels odnotował 12% spadek przychodów w 2023 roku wyłącznie z powodu fal upałów, które odstraszyły turystów od śródziemnomorskich kurortów. Ich akcje straciły na wartości tyle w trzy miesiące, ile zyskały w poprzednich dwóch latach.

Kto już płaci rachunek za zmiany klimatu?

Pewne branże właściwie już dziś mają wycenę skorygowaną o ryzyka klimatyczne:

Co ciekawe, inwestorzy instytucjonalni zaczęli stosować nową metrykę – cenę za tonę CO2 w wycenie. Firmy emitujące powyżej średniej w swojej branży są wyceniane średnio o 5-7% niżej, nawet jeśli obecne wyniki finansowe są dobre.

Zielone szanse – gdzie szukać okazji?

Podczas gdy jedni tracą, inni budują fortuny na zmianach klimatu. Wystarczy spojrzeć na:

• Nextera Energy – największa na świecie firma z sektora OZE, której wartość wzrosła 4-krotnie od 2015 roku
• Beyond Meat – producent roślinnych zamienników mięsa, który skorzystał na suszach niszczących hodowle bydła
• Xylem – specjalista od technologii wodnych, którego przychody rosną 15% rocznie dzięki problemom z dostępnością wody

To nie jest chwilowa moda, tylko fundamentalna zmiana w strukturze gospodarki – mówi mi Anna Kowalska, zarządzająca funduszem klimatycznym w jednym z warszawskich TFI. Nasi klienci coraz częściej pytają nie tylko o zyski, ale też o to, jak dana firma radzi sobie z ryzykami klimatycznymi.

Jak nie dać się oszukać – greenwashing w praktyce

Niestety, nie wszystkie zielone inwestycje są tym, czym się wydają. W 2023 roku Komisja Europejska nałożyła rekordową karę 50 mln euro na koncern energetyczny, który reklamował elektrownie gazowe jako przyjazne klimatowi. Jak odróżnić prawdziwą transformację od marketingowego szumu?

Kilka prostych testów:

1. Sprawdź, jaki % przychodów pochodzi z działalności certyfikowanej jako zrównoważona
2. Poszukaj niezależnych raportów o śladzie węglowym (nie wystarczy deklaracja firmy)
3. Zobacz, czy w zarządzie jest osoba odpowiedzialna za kwestie klimatyczne
4. Porównaj deklaracje z rzeczywistymi inwestycjami w redukcję emisji

Przepis na klimatycznie odporny portfel

Po latach obserwacji rynku wykształciłem kilka zasad, które warto stosować:

1. Minimum 30% w czyste technologie – Nie musisz od razu inwestować w start-upy. Wystarczą uznani gracze jak Vestas (turbiny wiatrowe) czy First Solar.

2. Hedging klimatyczny – Kontrakty terminowe na uprawnienia do emisji CO2 to ciekawy sposób zabezpieczenia portfela przed wzrostem cen energii.

3. Miejskie inwestycje – Firmy pomagające miastom adaptować się do zmian klimatu (np. systemy retencji wody) to mniej spektakularny, ale stabilny kierunek.

Pamiętaj przy tym, że nawet najlepsza strategia wymaga elastyczności. Kiedy w 2021 roku huragan Ida zniszczył instalacje petrochemiczne w USA, spółki recyklingowe zyskały na wartości ponad 40% w kilka tygodni – nikt tego nie przewidział.

Nie tylko zysk – etyka w erze zmian klimatu

Ostatnio dostałem ciekawy list od czytelnika: Czy mam wyrzucić z portfela rodzinny koncern chemiczny, który dobrze działa, ale emituje dużo CO2? To pytanie zadaje sobie coraz więcej osób.

Moja odpowiedź? Wszystko zależy od Twojej strategii:

• Jeśli zależy Ci wyłącznie na zyskach – patrz na liczby
• Jeśli liczy się dla Ciebie również wpływ – rozważ zaangażowanie się jako akcjonariusz
• Jeśli masz wątpliwości – dywersyfikuj

Jedno jest pewne – zmiany klimatu to już nie tylko temat dla aktywistów, ale twardy czynnik inwestycyjny. Firmy, które to zrozumieją, przetrwają dekadę transformacji. Inwestorzy, którzy to zignorują, mogą obudzić się z mocno podtopionym portfelem.